موز میوه لوکس و همه پسند
کمتر کسی پیدا می شود که این میوه را دوست نداشته باشد. موز را تقریباً هر جا که سبد میوه باشد می توان یافت! مگر این که به علت قیمت بالایش توان خریدش را نداشته باشند. جالب است بدانید که در جهان موز بیشترین مقدار تولید را بین میوه ها دارد؛ بیشتر از سیب و انگور و پرتقال که در رتبه های بعد اند. در این مطلب قصد داریم بدانیم موز چه خواصی دارد و آیا خاصیت آن هم مانند مقدار تولید آن رتبه اول را کسب میکند؟
مواد مغذی
یک موز متوسط 110 کالری، 28 گرم کربوهیدرات که 15 گرم آن قند ساده است و 3 گرم فیبر، و 1 گرم پروتئین دارد.
خواص مهم این میوه را در ادامه مطلب بخوانید:
پتاسیم
میتوان گفت بین ریزمغذیها موز را برای پتاسیم ش میشناسند. یک عدد موز 10% نیاز روزانه به پتاسیم را تأمین میکند. پتاسیم برای عملکرد درست اعصاب و ماهیچهها مفید است و در کنترل فشار خون نقش دارد.
سایر مواد معدنی
موز همچنین دارای مقدار خوبی مس و منیزیم است که به انجام درست واکنش های بدن ما کمک می کنند.
ویتامینها
این میوه دوستداشتنی حاوی ویتامینهای ب 6، ث، فولات، ب 2 (ریبوفلاوین) و ب 3 (نیاسین) است. این ویتامینها نقش مهمی در سلامت بدن دارند.
فیبر
موز حاوی مقدار بالایی نشاسته مقاوم و پکتین است که انواعی فیبر محسوب میشوند. اینها به بهبود رشد میکروبهای مفید درون روده کمک میکنند. موز نرسیده مقدار زیادی نشاسته و به ویژه "نشاسته مقاوم" دارد و به همین خاطر هضم آن سخت تر است. وقتی رسیدهتر می شود پکتین آن محلول تر در آب شده و قند آن بیشتر و نرم تر می گردد. بنابراین فیبر موز رسیده کمتر است و هضم آن راحت تر است.
آنتی اکسیدان ها
موز حاوی آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین سی، دوپامین، گالاکتوکاتچین گالات (gallocatechin gallate)، کاتچین و کوئرستین (Quercetin) است.
حال خوش با دوپامین و تریپتوفان (پیشساز سروتونین)
مقداری از این مواد خوشحال کننده مغزی در موز وجود دارند که با مصرف آنها حال و هوای ما بهتر می شود.
کمک به خواب بهتر
موز با داشتن موادی مانند منیزیم، پتاسیم، تریپتوفان و ... ممکن است از جمله میوههایی باشد که به بهبود خواب کمک می کنند. البته نه این که بلافاصله قبل خواب مصرف شود، بلکه با فاصله هم مناسب است.
موز در پیشگیری یا بهبود چه بیماریهای مزمنی مفید است؟
مصرف موز می تواند از بیماریهایی مانند پرفشاری خون و سایر بیماری های قلبی عروقی، مشکلات گوارشی و سرطان پیشگیری کند یا در صورت ابتلا به درمان بعضی آنها کمک کند. همچنین می تواند خلق و خو و خواب را بهبود بخشد و برای زیبایی پوست مفید است.
موز کال تر یا رسیده تر بخوریم؟
موز در هر درجه ای از رسیدن باشد از نظر تغذیه ای فوایدی دارد. ولی اگر خیلی سبز و سفت باشد هضم آن دشوار است چرا که مقدار زیادی نشاسته مقاوم به هضم و تانن دارد و دستگاه گوارش را اذیت می کند. اگر خیلی هم از رسیدن موز گذشته باشد امکان دارد به سمت فاسد شدن پیش برود. اگر دیدید درون موز، سیاه و لزج شده، از پوستش مایع نشت می کند، کپک آن پیداست یا بوی گندیدگی یا الکل می دهد یعنی کار از کار گذشته است و نباید مصرف شود! در بین این دو حالت، می توان از آن لذت برد. این بستگی به ذائقه شما دارد که چطور موزی را بپسندید! البته موز کمتر رسیده برای افراد دیابتی و برای زودتر سیر شدن مثلاً در افراد دچار اضافه وزن بهتر است. موز رسیده (نه خیلی رسیده، رسیده معمولی!) برای افرادی که دستگاه گوارش ضعیف تری دارند مثلاً برای نوزادان و کودکان یا برای سالمندانی که مشکل جویدن دارند بهتر است. البته برای تهیه کیک و سایر دسرهای موزی هم حالت رسیده بهتر خواهد بود. برای سایر افراد، موز با سطح رسیدن متوسط خوب است که هم فیبر کافی دارد هم به قدر کافی شیرین و نرم است.
نقش موز در یبوست و اسهال
در این باره باید گفت که موز نرسیده می تواند یبوست را بدتر کند و موز رسیده برعکس می تواند کمک کند یبوست رفع شود. گرچه به طور کلی، موز میوه ای نیست که برای رفع یبوست پیشنهاد شود؛ انواع دیگر میوه ها و سبزیجات می توانند گزینه های بهتری برای این منظور باشند. برای اسهال، موز از معدود میوه هایی است که نسبتاً خوب تحمل می شود. یعنی وقتی فردی مبتلا به اسهال می شود می توان در کنار سایر موارد، مقداری موز هم استفاده کند. این موز نباید خیلی کال یا خیلی رسیده باشد، بلکه بهتر است معمولی و مایل به سفت باشد.
آیا پوست موز قابل خوردن است؟
بله، پوست موز هم حاوی مواد مغذی ولی با هضمی سخت تر از خود موز است. پوست این میوه دارای مواد مفیدی مانند پتاسیم، فیبر، چربی های غیراشباع، مواد آنتی اکسیدانی مثل پلی فنول و بتاکاروتن است. البته پوست موز ممکن است مقداری از سموم استفاده شده در کشاورزی را درون خود حفظ کند. بنابراین بهتر است از پوست انواع ارگانیک آن ها استفاده شود. می توان موز را با پوست تکه تکه کرد و در بعضی غذاها و دسرها ریخت.
لکه ها یا دانه های سیاه/قهوه ای روی پوست موز نشانه چیستند؟
این لکه های سیاه/قهوه ای بر اثر فرایند تیره شدن طبیعی ناشی از عمل آنزیم ها (enzymatic browning) در پوست موز رخ می دهد. این ها نشانه فساد نیستند. حتی اگر پوست موز سیاه شده باشد اما پوست باز نشده باشد، میوه داخل آن خیلی تیره نشده باشد و بوی بد ندهد قابل استفاده است.
آیا بعضی موزها را پخته مصرف می کنند؟
بله، برخی انواع موز مثل پلنتین (plantain) وجود دارد که نشاسته بیشتری دارند و شیرینی شان کم است و معمولاً خام خوردن آن ها لطفی ندارد. بنابراین در قاره آمریکا این نوع موزها را می پزند و مصرف می کنند.